Categorieën
Uncategorized

Economisch Strafrecht en Aansprakelijkheid van Managers in Duitsland: Wat Nederlandse Bedrijven en Managers Moeten Weten

Het economisch strafrecht in Duitsland is een complex en dynamisch rechtsgebied dat aanzienlijke risico’s met zich meebrengt voor bedrijven en hun bestuurders. Nederlandse bedrijven en managers die actief zijn in Duitsland moeten zich bewust zijn van de specifieke uitdagingen en aansprakelijkheden die hieraan verbonden zijn. Dit artikel biedt een overzicht van de kernpunten van het economisch strafrecht in Duitsland en de verschillen in aansprakelijkheid van managers vergeleken met Nederland.

1. Economisch Strafrecht in Duitsland

Het economisch strafrecht in Duitsland richt zich op strafbare handelingen die verband houden met economische activiteiten, zoals fraude, omkoping, belastingontduiking en insolventiemisdrijven. Deze strafbare feiten kunnen zowel individuen als bedrijven betreffen, en in Duitsland wordt er streng op toegezien dat bedrijven hun interne compliance-structuren op orde hebben om dergelijke misdrijven te voorkomen.

In tegenstelling tot Nederland, waar bedrijven vaak als entiteiten worden bestraft, ligt in Duitsland een grotere nadruk op de persoonlijke aansprakelijkheid van bestuurders en leidinggevenden. Dit betekent dat bestuurders niet alleen risico lopen bij directe betrokkenheid bij een misdrijf, maar ook wanneer zij onvoldoende toezicht houden op hun organisaties. Het Duitse recht vereist dat bestuurders proactief optreden om strafbare feiten binnen het bedrijf te voorkomen.

2. Aansprakelijkheid van Managers en Bestuurders

Duitse bestuurders en managers dragen een verhoogde zorgplicht om te waarborgen dat hun organisaties zich aan de wet houden. Dit houdt in dat zij persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gehouden voor een breed scala aan overtredingen, zelfs als zij hier niet direct bij betrokken zijn. In Duitsland zijn bestuurders verplicht om interne controles en nalevingsprogramma’s te implementeren om criminele activiteiten te voorkomen.

Belangrijke Verschillen met Nederland

  1. Zorgplicht en Preventieve Maatregelen: In Duitsland is er een sterkere focus op preventieve verplichtingen voor bestuurders. Het niet actief implementeren van effectieve compliance-maatregelen kan als nalatigheid worden gezien, wat leidt tot persoonlijke aansprakelijkheid. In Nederland ligt de focus meer op de directe betrokkenheid bij onrechtmatige handelingen, en bestuurders kunnen vaak beschermd worden door goed bestuur en redelijke zorgvuldigheid.
  2. Strikte Persoonlijke Aansprakelijkheid: In Duitsland kunnen bestuurders strafrechtelijk vervolgd worden voor nalatigheid in hun toezicht, wat minder gebruikelijk is in Nederland. Dit kan leiden tot persoonlijke aansprakelijkheid voor acties van ondergeschikten of voor het falen in het implementeren van adequate controlemaatregelen.
  3. Beperkingen bij Vrijwaring en Verzekering: In Nederland kunnen bestuurders vaak rekenen op vrijwaring door het bedrijf of verzekeringen die bescherming bieden tegen persoonlijke aansprakelijkheid. In Duitsland zijn deze bescherming minder uitgebreid, vooral als het gaat om opzettelijk wangedrag of grove nalatigheid. Vrijwaringsclausules en verzekeringen dekken in Duitsland niet altijd de volledige reikwijdte van mogelijke aansprakelijkheid.
  4. Toepassing van Aansprakelijkheid: In Duitsland wordt de aansprakelijkheid van bestuurders vaak individueel bekeken, en de Duitse rechtspraak legt regelmatig een persoonlijke verantwoordelijkheid op voor het voorkomen van misdrijven binnen een bedrijf. In Nederland wordt de nadruk eerder gelegd op de collectieve verantwoordelijkheid van het bestuur.

3. Actuele Thema’s en Risico’s

Enkele actuele thema’s in het Duitse economisch strafrecht omvatten:

  • Fraude en Omkoping: Veel voorkomende strafbare feiten zijn onder andere fraude en omkoping, waarbij bestuurders aansprakelijk kunnen worden gesteld als zij betrokken zijn bij of niet hebben ingegrepen bij dergelijke activiteiten binnen hun bedrijf.
  • Belastingontduiking: In Duitsland ligt er een sterke nadruk op belastingnaleving, en het niet correct afdragen van belastingen kan leiden tot ernstige strafrechtelijke gevolgen voor zowel het bedrijf als de bestuurders.
  • Insolventiemisdrijven: Bestuurders van bedrijven die insolvent raken, moeten voldoen aan strikte rapportage- en handhavingsverplichtingen om te voorkomen dat zij aansprakelijk worden gesteld voor insolventieverschleping of andere insolventiegerelateerde misdrijven.

Conclusie

Voor Nederlandse bedrijven en managers die in Duitsland actief zijn, is het cruciaal om op de hoogte te zijn van de verschillen in economisch strafrecht en manageraansprakelijkheid. De strengere regels en de grotere nadruk op persoonlijke aansprakelijkheid in Duitsland vereisen dat managers proactief zijn in hun nalevingsinspanningen en ervoor zorgen dat zij voldoen aan de Duitse wettelijke normen. Het inschakelen van lokale juridische experts kan helpen om de risico’s te beheersen en ervoor te zorgen dat bedrijven en hun leidinggevenden voldoen aan de Duitse eisen en verwachtingen.

Advocaat Jens Ferner
Laatste berichten van Advocaat Jens Ferner (alles zien)

Door Advocaat Jens Ferner

Ik ben een gespecialiseerde advocaat voor strafrecht + gespecialiseerde advocaat voor IT-recht en wijd mijn professionele leven volledig aan strafrechtelijke verdediging - en IT-recht als advocaat voor creatieve & digitale bedrijven en greentech. Voordat ik advocaat werd, was ik softwareontwikkelaar. Ik ben auteur in een gerenommeerd StPO-commentaar en in vakbladen.

Ons kantoor is gespecialiseerd in strafrechtelijke verdediging, witteboordenstrafrecht en IT-recht. Let op ons werk in kunstrecht, digitaal bewijs en softwarerecht.

Let op: Voor bedrijven zijn wij landelijk actief, voor consumenten uitsluitend in NRW voor strafverdediging + OWI's!